De dood. We praten er liever overheen. SIRE heeft een mooie campagne gemaakt over het bespreekbaar maken van de dood. Want hoe dan ook, vroeg of laat krijgen we er allemaal mee te maken: het verlies van een dierbare. Een ouder, partner, een kind. Het is een gebeurtenis die diep ingrijpt en je leven totaal op zijn kop kan zetten. Maar hoe gaat een werkgever er mee om en hoe is het nu eigenlijk in ons land geregeld.
In de praktijk kom ik toch ook nog vaak tegen dat nabestaanden al weer snel aan het werk gaan. Zelfs al in de week tussen het overlijden en de uitvaart. ‘Ik zoek afleiding, dat is goed voor me’, ‘mijn agenda stond vol en deze klanten kon ik niet teleurstellen’, ‘mijn werkgever zei het niet met zoveel woorden maar liet toch wel merken dat het hem niet zo goed uit kwam dat ik er een poosje niet zou zijn’. Hoe belangrijk is het dat er een veilige werkvloer is, waar begrip en rouwkennis aanwezig is. Waar je, samen met je werkgever, onderzoekt wat nodig is om op een goede manier weer aan het werk te gaan. En te blijven. Dat is voor iedereen anders. Het is maatwerk.
Werken terwijl je rouwt. Dat is soms geen eenvoudige opgave. Hoe snel je weer aan het werk gaat, verschilt per mens. Voor de een biedt werk een goede afleiding, voor de ander is het een zware opgave. De terugkeer naar je werk hangt nauw samen met de manier waarop je werkgever en collega’s je weer ontvangen. Is er rouwkennis, begrip voor je situatie en voel je je er veilig? Werken kan helend zijn in een rouwperiode, maar ook juist opbreken. Bijvoorbeeld als een bedrijf geen ruimte op de werkvloer biedt aan de werknemer die rouwt. Vanuit onwil, maar soms ook vanuit de beste bedoelingen. Bijvoorbeeld wanneer je baas aangeeft dat je net zolang kunt wegblijven, totdat je het verwerkt hebt. Als een bedrijf de begeleiding van een rouwende werknemer niet op orde heeft, dan kan dat grote gevolgen hebben voor werknemer en werkgever. Lichamelijke- of psychische klachten liggen op de loer, met (langdurige) uitval tot gevolg.
Hoewel er de afgelopen jaren meerdere malen aandacht is gevraagd voor de problematiek rondom rouw is er op dit moment binnen de Nederlandse wetgeving geen specifiek vastgelegd rouwverlof. Er is maar een handjevol cao’s waarin afspraken staan over rouwverlof. Terwijl het overlijden van een dierbare een van de meest heftige gebeurtenissen in iemands leven is.
Afgelopen week heeft minister Van Gennip (SZW) een nieuw onderzoek naar rouwverwerking onder werknemers aan de Tweede Kamer aangeboden. Het rapport draagt de titel ‘Rouw en werk, inzichten in behoeften, mogelijkheden en best practices bij het ondersteunen van rouwende medewerkers’ In haar brief aan de Kamer schrijft de minister: ‘Het onderzoek biedt interessante inzichten in de thematiek van rouwverwerking van werknemers, de weerslag daarvan op de inzet op het werk en de mogelijkheden voor ondersteuning van de desbetreffende werknemers vanuit het werk.’
Nu maar hopen dat het rapport niet ergens in een lade verdwijnt maar een plek krijgt op de toch al drukke politieke agenda. Ik hoop van harte dat er op korte termijn iets met de conclusies uit dit rapport gedaan wordt en dat iedereen, na het verlies van een geliefde, de ruimte krijgt om voor zichzelf te zorgen en te kunnen doen wat voor hem/haar op dat moment belangrijk is.
